این پژوهش با هدف بررسی تأثیر عامل ‌آموزشی در دو نقش تسهیل‌کننده و بازخورددهنده بر یادگیری و انگیزه دانش‎‌آموزان در درس علوم انجام شده است. پژوهش حاضر یک مطالعه شبه­‌آزمایشی ​بود که با طرح پیش‌​آزمون- پس‌​آزمون با گروه گواه اجرا شد. جامعه آماری شامل همۀ دانش‎‌آموزان دختر پایه دوم مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1401-1400 در شهر کرج بود. 60 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه شامل دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 20 نفر) جایگزین شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل آزمون محقق‌ساخته یادگیری و پرسشنامه انگیزه یادگیری درس علوم توان و همکاران (2005) بود. برای بررسی فرضیه­‌های پژوهش از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که عاملهای ‌آموزشی تسهیل‌کننده و بازخورددهنده بر یادگیری و انگیزه دانش‎‌آموزان در درس علوم تأثیر معنادار دارند. همچنین، عاملهای‌آموزشی تسهیل‌کننده و بازخورددهنده بر مؤلفه­‌های خودکارآمدی، راهبردهای یادگیری فعال، ارزشمندی یادگیری و برانگیزانندگی محیط یادگیری تأثیرگذارند. نتایج آزمون تعقیبی نشان داد که عاملهای ‌آموزشی تسهیل­‌کننده و بازخورددهنده در بهبود یادگیری و انگیزه درس علوم تأثیر داشتند اما میان عاملهای‌ آموزشی تسهیل‌کننده و بازخورد‌دهنده از نظر میزان اثربخشی بر یادگیری و انگیزه دانش‎‌آموزان در درس علوم تفاوت معنادار وجود ندارد. طبق نتایج پژوهش بهره‌­گیری از عاملهای آموزشی و در نظر گرفتن نقشهای تسهیل­گری و بازخورددهندگی عاملهای آموزشی در آموزش الکترونیکی منجر به ارتقای انگیزه و یادگیری و توجه به عامل آموزشی و نقشهای گوناگون آن سبب ارتقای کیفیت چندرسانه‌­ای­‌های آموزشی می­‌شود.